بلاگ

درمان پوسیدگی و خرابی دندان با لیزر

آگوست 28, 2016 admin توسط Deka, دندانپزشکی در

در روش دندانپزشکی معمول و سنتی، برای درمان پوسیدگی دندان، ابتدا جرم‌ها و قسمت‌های پوسیده‌ی دندان برداشته می‌شوند و بعد از تراشیدن مینای دندان و قسمتی از عاج دندان، حفره‌های ایجاد شده با مواد مخصوصی پوشانده می‌شوند. در روش‌های معمول و سنتی دندانپزشکی، هدف از روش‌های درمان پوسیدگی دندان، صرفا حفظ و نجات دادن دندان و درمان تیر کشیدن دندان است، چرا که در صورت عدم اقدام برای درمان، دندان از بین می‌رود. در این روش‌ها برای تراشیدن دندان از یک مته‌ی چرخان استفاده می‌شود، اما در دندانپزشکی مدرن از اشعه لیزر در دندانپزشکی برای تراشیدن و کنار زدن بافت‌های آسیب‌دیده‌ی دندان استفاده می‌شود. مطالعات بسیاری که در این زمینه انجام شده است، نشان داده‌اند که استفاده از لیزر به این منظور، مزایای زیادی نسبت به دستگاه تراش دندان دارد. از عوارض ارتودنسی میتوان به لک و پوسیدگی دندان در اثر براکت های ارتودنسی اشاره نمود .  بسیاری از بزرگسالان تمایلی به استفاده از بریس‌ها، یا دستگاه‌های ارتودنسی نداشته و نمی‌خواهند برای صاف کردن دندان‌هایشان وقت و هزینه صرف کنند. اما برای کسانی که می‌خواهند اکلوژن‌شان را اصلاح کنند، ارتودنسی ارزش این سرمایه‌گذاری را دارد. ارتودنسی راه بسیار خوبی برای اصلاح مشکلات بایت و برخی مشکلات زیبایی دندان‌ها است. البته، اگر مشکل بایت ندارید و تنها می‌خواهید لبخند زیباتری داشته باشید، ارتودنسی سریع بهترین گزینه برای شما است.

پوسیدگی دندان چگونه اتفاق می‌افتد؟

این سوال برای بسیاری مطرح است که علت پوسیدگی دندان چیست و چطور اتفاق می‌افتد؟ در پاسخ باید گفت: در مراحل اولیه پوسیدگی، تنها در برخی از نواحی محدود روی سطح دندان، مینای دندان تضعیف می‌شود (نرم می‌شود). این نواحی معمولا در شیار‌ها یا شکاف‌های دندانی و بین دندان‌ها قرار دارند. سپس پوسیدگی با عبور از مینای دندان به قسمت نرم‌تر و آسیب‌پذیر‌تر دندان یعنی عاج دندان می‌رسد. تضعیف مینای دندان باعث می‌شود که مینای دندان ریزش کند و حفره‌ای در دندان به وجود بیاید و این حفره به تدریج بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود تا جایی که دندان کاملا از بین برود. جرم و پلاک‌ها که عامل پوسیدگی هستند ممکن است به ریشه‌ی دندان نیز برسند، که این اتفاق در صورتی می‌افتد که لثه‌ی بیمار دچار تحلیل و خوردگی شده باشد که این حالت در افراد مسن بیشتر شایع است. علت پوسیدگی دندان کودکان نیز می تواند مربوط به مصرف مواد قندی در طول روز باشد. هر زمانی که کودک شما غذایی حاوی شکر می‌خورد، این اسیدها به مینای دندان حمله کرده و باعث نرم شدن و خراب شدن آن می‌شوند.به همین دلیل مهم است که کودک در طول روز به ‌طور مداوم از خوراکی‌های قندی استفاده نکند.

پوسیدگی دندان در مراحل اولیه، علائم چشمگیری ندارد، اما بعدا با گسترش پوسیدگی در مینای دندان، دندان نسبت به غذا و نوشیدنی‌های شیرین، سرد و گرم حساس می‌شود.

مزایای درمان پوسیدگی با لیزر

اشعه‌ی لیزر مانند دستگاه تراش دندان، بافت آسیب‌دیده‌ی دندان را از بین می‌برد اما این کار را با حساسیت بسیار بیشتری انجام می‌دهد و مزایای زیادی بر دستگاه تراش دندان دارد. اشعه‌ی لیزر بسیار دقیق‌تر عمل می‌کند و به دندانپزشک این اجازه را می‌دهد که با دقت بسیار بالاتری در نواحی که مد نظر دارد، کار کند و پلاک‌ها، جرم‌ها و قسمت‌های پوسیده‌ی دندان را از بین ببرد. در این حالت دیگر لازم نیست که دندانپزشک برای اطمینان، بخشی از قسمت‌های سالم دندان را نیز تراش دهد. علاوه بر این، اشعه‌ی لیزر دارای اثر آنتی‌باکتریال است که این موضوع باعث می‌شود که دندانپزشک مطمئن شود که ناحیه‌ی تحت درمان کاملا استریل خواهد بود.

چه کسی کاندید مناسب برای روش لیزر درمانی است؟

تمامی بیمارانی که به پوسیدگی دندان مبتلا هستند، کاندید‌های ایده‌الی برای درمان خرابی دندان با لیزر هستند. لیزر می‌تواند 90 درصد از پوسیدگی دندان را از بین ببرد، اما در موارد بسیار کمی لازم است که روش درمان با لیزر، با روش‌های معمول (دستگاه تراش دندان) ترکیب شود.

مزایای درمان پوسیدگی دندان با لیزر:

• درد کمتر
• نبود صدای سایش مته یا دستگاه تراش به دندان
• بدون لرزش یا احساس گرما در دندان
• از بین بردن بافت سالم دندان به میزان بسیار کمتر
• باعث ایجاد شکاف‌های میکروسکوپی (که می‌توانند محل تجمع مجدد باکتری‌ها شوند) نمی‌شود.
• دقت بالا

درمان

درمان به روش معمول و سنتی

برای درمان پوسیدگی به روش معمول ( پر کردن دندان )، ابتدا باید ناحیه مورد نظر به دقت استریل شود و سپس با استفاده از یک مته‌ی چرخان (دریل یا دستگاه تراش دندان)، به صورت مکانیکی قسمت‌های پوسیده‌ی دندان تراشیده شود و برای اطمینان بخش کوچکی از بافت سالم نیز در مرز بین پوسیدگی دندان و بافت سالم دندان، تراشیده می‌شود و سپس این حفره‌ی ایجاد شده با نوعی رزین ترکیبی و یا کامپوزیت دندان پر می‌شود به نحوی که شکل دندان مانند قبل باشد و همچنین بتواند کارایی قبلی خود را نیز داشته باشد.

هرچند این روش به طور غیرقابل‌انکاری موثر و نتیجه‌بخش است، اما تراشیدن دندان با مته برای بیمار دردناک است؛ همچنین احساس سایش و ایجاد گرما و لرزش در درون دندان نیز برای بیمار بسیار ناخوشایند است و به همین خاطر است که تزریق بی‌حس‌کننده‌ی موضعی قبل از انجام این درمان، در اغلب موارد کاملا ضروری می‌باشد. همه‌ی دندانپزشکان با ترسی که این کار در بیماران ایجاد کرده است، به خوبی آشنایی دارند؛ این ترس در دوران کودکی، باعث برخورد ناآرام و وحشت‌زده‌ی کودکان با دندانپزشک می‌شود.

لیزر درمانی

استفاده از لیزر یک جایگزین ایده‌آل برای تراشیدن دندان است. در این روش بدون اعمال فشار مکانیکی و حتی دست زدن به دندان، تمامی پلاک‌ها و جرم‌ها و قسمت‌های پوسیده‌ی دندان از بین می‌روند و دندان درد و ناراحتی برای بیمار ایجاد نمی‌شود. علاوه بر این، با استفاده از لیزر می‌توان به طور دقیقی حفره‌ی مورد نظر را در دندان ایجاد کرد، به نحوی که شکل دندان کاملا به صورت مورد نظر دندانپزشک باشد. با استفاده از لیزر، به طور همزمان دندان ضدعفونی نیز می‌شود که این موضوع باعث عوارض بعد از درمان و احتمال عود کردن مجدد پوسیدگی دندان می‌شود. همچنین به این خاطر که نفوذ لیزر تنها در سطح دندان است، این روش ایجاد گرمای کمتری می‌کند.

برای درمان بافت‌های سخت مانند بافت دندان، از لیزر اربیوم (Er:YAG) با طول موج 2940 نانومتر استفاده می‌شود که توسط رطوبت موجود در بافت دندان (آب) و ماده‌ی هیدروکسی آپاتیت در دندان جذب می‌شود. انرژی الکترومغناطیسی که توسط مولکول‌های آب جذب می‌شود، تبدیل به انرژی گرمایی می‌شود و دمای آب را بالاتر از دمای جوش می‌برد. این افزایش گرما موجب تبدیل شدن آب میان بافتی دندان به بخار می‌شود و در نتیجه با افزایش فشار، یک سری انفجار در سطح میکروسکوپی در بافت دندان ایجاد می‌شود که موجب می‌شود ناحیه مورد نظر از روی دندان لایه‌برداری شود و از دندان جدا شود.

لیزر اربیوم، سطح دندان را با شعاع نیم میلی‌متر تبخیر می‌کند، درحالی که در روش تراشیدن دندان، بخش بسیار بیشتری از دندان به صورت سه بعدی تراشیده می‌شود. شعاع اشعه‌ی لیزر در نقطه‌ی تابش بسیار کوچک است و اشعه لیزر کاملا متمرکز است و به همین خاطر، کنار زدن بافت‌های پوسیده و ایجاد حفره در دندان با دقت بسیار بالایی انجام می‌شود.

 همچنین به خاطر عدم استفاده از مته یا دستگاه تراش، دید پزشک در هنگام تبخیر سطح دندان با لیزر، بسیار بیشتر است و می‌تواند با دقت بالایی نواحی مورد نظر را با لیزر لایه‌برداری کند و تنها نواحی آسیب‌دیده و پوسیده‌ی دندان را کنار بزند و به بافت‌های سالم اطراف آن هیچ آسیبی نرساند. با تنظیم صحیح  و مناسب انرژی لیزر دیگر هیچ نیازی به اعمال بی‌حسی نیست و یا دوز بی‌حسی تزریق شده بسیار پایین خواهد بود (این خاصیت لیزر خصوصا برای دندانپزشکی کودکان بسیار مفید و کاربردی است)، که البته این موضوع تا حدود زیادی به تجربه و تخصص بالای دندانپزشک بستگی دارد.
بعد از کنار زدن بافت آسیب‌دیده، بازسازی و پرکردن دندان به روش معمول انجام می‌شود. اما مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که استفاده از لیزر برای آماده سازی دندان باعث می‌شود که میزان چسبندگی ماده‌ی پرکننده‌ی دندان (ترکیب رزین) با بافت دندان بسیار بیشتر می‌شود و در نتیجه استحکام پرکردگی دندان بیشتر بوده و نتایج پرکردن دندان با ثبات‌تر و تضمین شده هستند.

گالری نمونه  لیزر جهت درمان پوسیدگی دندان توسط دستگاه‌های شرکت آرتیمان